Category: Marathi
नारळ आणि मधमाशी
भारतातील अंदमान, निकोबार, केरळ आणि कोकण म्हटले तर लांब किनारपट्टी आणि त्या समुद्र किनाऱ्यावर वाऱ्याने डोलणाऱ्या नारळाच्या झाडांची रांग असे मनोहर दृश्य डोळ्यांसमोर तरळते. नारळ ह्या निसर्गतः समुद्र किनाऱ्यावर उगवणाऱ्या वृक्षास ‘कल्पवृक्ष’ असे म्हटले जाते ते यथार्थच आहे. कारण नारळ हा वृक्ष आहे तसाच बहुगुणी! नारळाच्या झाडाचा प्रत्येक भाग मानवास उपयुक्त ठरतो. सागर किनाऱ्यावर सापडणाऱ्या...
‘गड-किल्ले-लेणी आणि मधमाशी’
सध्या वसंत ऋतू असल्याने सर्वत्र बहुतांश वनस्पती फुललेल्या अवस्थेत दिसून येतात. त्यामुळे या ऋतूत खाद्याची विपुल उपलब्धता असल्याने झाडांवर मधमाशी प्रचंड प्रमाणात नवीन पोळी तयार करताना आढळतात. विशेषतः पुरातन गड-किल्ले आणि लेणी अशा मनुष्याचा वावर कमी असलेल्या ठिकाणी मधमाश्या पोळी करताना दिसून येतात. या ठिकाणी पर्यटनासाठी जाताना कोणती विशेष काळजी घ्यावी याची माहिती या लेखातून...
मधमाशी आणि दंशहीन?!!!
भारतामध्ये नैसर्गिक अधिवासात सापडणाऱ्या सर्व मधमाश्यांमध्ये तसेच मधमाशीपालनाकरिता वापरण्यात येणाऱ्या सर्व मधमाश्यांच्या प्रकारांमध्ये पोयाच्या माश्या म्हणजेच स्टिंगलेस बी किंवा दंशहीन मधमाश्या ह्या परागीभवनाकरिता अत्यंत योग्य ठरणाऱ्या उत्कृष्ट मधमाश्या आहेत हे आता प्रयोगांती स्पष्ट झाले आहे. दंशहीन मधमाश्या वापरून मधमाशीपालन करताना या मधमाश्यांची ठळकपणे जाणवणारी वैशिष्ट्ये :-(१) पोयाच्या माश्यांचा आकार खूप लहान असल्यामुळे या माश्या आंबा,...
निसर्गातील अनुपम रंगपंचमी!
‘शिशिर संपला, वसंत आला…’थंडीने गारठवणारा शिशिर ऋतु ‘सायोनारा’ (परत भेटेपर्यंत तूर्तास रामराम!) म्हणते वेळी वसंत ऋतुच्या आगमनाची चाहूल लागते अन् मग निसर्गात अद्भुत स्थित्यंतरे घडण्यास सुरुवात होते. शिशिरात निद्रादेवीच्या अधीन गेल्यात की काय असे वाटणाऱ्या अनेक प्रकारच्या वनस्पती वसंताची चाहूल लागताच खडबडून जाग्या होतात जणु एखादा स्वर्गातील दूतच अदृष्य रुपात येऊन मधुर आवाजात आरोळी ठोकून...
सेवाव्रती मधमाशी
मधमाशीचे निसर्गातील महत्त्व कळण्याकरिता जाणीव जागृती म्हणून बालकुमारांसाठी केलेली ‘सेवाव्रती मधमाशी’ ही बी बास्केटची सदस्य व कार्यकर्ती असलेल्या प्रिया फुलंब्रीकर यांची एक मुक्तछंद कविता बालभारतीच्या ‘किशोर’ मासिकाच्या जुलै २०२० अंकात प्रकाशित झाली. मुलांना समजेल अशा सोप्या व रंजक भाषेत मधमाशीविषयी सर्व शास्त्र या कवितेत वर्णन केलेले आहे. लहानपणीच मधमाशीबद्दल वाटणारी भीती व अज्ञान दूर होऊन...
आठवणीतला शेवगा
पुण्यासारख्या गजबजलेल्या शहरात सदाशिव पेठेत वृक्षवल्लींच्या सान्निध्यात माझे बालपण गेले. तेव्हापासून त्या हिरवाईने लावलेली माया अबाधित असून आज मानवनिर्मित प्रदूषणामुळे गांजलेल्या निसर्गासाठी थोडंफार करण्याची ऊर्जा देत आहे. एखाद्या कादंबरीत जशी पात्रं असतात तसे माझ्या अदृष्य स्वरूपातील निसर्ग पुस्तकात झाडेझुडुपे, लतावेली, इवलीशी क्षुपे, प्राणीपक्षी, दगड-धोंडे, विहीरी-हौद अशी अनेक बहुरंगी बहुढंगी पात्रं आहेत. त्यातील काही कायमची...
सदाबहार सेंद्रिय बागबगीचा
‘ सदाबहार सेंद्रिय बागबगीचा 💥🌿🐜🐞🐛🦋🕷🌸🐝🦋🌱🌾🌻’ दिवसेंदिवस लोकसंख्येचा महापूर लोटणाऱ्या शहरांमधील सिमेंटच्या जंगलात विविध तऱ्हेच्या प्रदूषणामुळे जीव अगदी घुसमटून जातो आणि मग निसर्गाकडे वळावेसे वाटते. या भावनेतूनच आपण घराच्या गच्चीवर किंवा घरास अंगण असेल तर अंगणात हौसेने बागबगीचा तयार करून त्यात आवडती फुलझाडे-फळझाडे लावतो. अगदी तेवढी सुद्धा जागा उपलब्ध नसेल तर घरातील बाल्कनीत कुंड्या ठेवून त्यात आवडती झाडे-झुडुपे लावून हिरवा...
कामकरी मधमाशी
एकदा काय गंमत झाली!सईच्या बागेत मधमाशी आलीगुणगुणत फुलांच्या ताटव्यात शिरली ||१|| सई तिला म्हणाली,“बरं झालं बाई तू इथे आली!”तेव्हा ताटव्यातली फुलं खुदकन हसली ||२|| मधमाशी गेली तिथल्या फुलांतभरभर प्यायला मधुरस झोकातअन् गोळा केले पराग पायपिशव्यांत ||३|| तेवढ्यात आला सोसाट्याचा वारामधमाशीला परत घेऊन गेला घराघरातल्या माश्यांना झाला आनंद खरा ||४|| कर्तव्यदक्ष मधमाशीने काय केले?पोळ्यातल्या राणीला अन्...